Fonetika lantzeko
Kode idatzia ikasteak, hau da, hitzak antzemateak ikasleari soinuen eta letran artean dagoen lotura (fonema-grafema) modu esplizitu eta sistematikoan identifikatzen laguntzen dio.
Euskal alfabetoa edo ABC-a hogeita zazpi letrek osatzen dute, a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, m, n, ñ, o, p, q, r, s, t, u, v, w, x, y, z. Letra hauetatik c, q, v, w eta y, ohiko euskal hitzak idazteko erabiltzen ez diren arren, beste hizkuntzetatik datozen hitzak idazteko erabiltzen dira, eta euskal alfabetoan sartzen dira.
Hizkuntza opakuetan, letra/soinua erlazioa aldakorra da, hau da, modu batean idazten da eta beste modu batean ahoskatzen da, ingelesean bezala. Hizkuntza gardenetan, berriz, idazten den bezala ahoskatzen dira.
Letra-soinua lotura sistematikoki irakasteak ekarpen handia egiten dio ikaslearen irakurtzeko gaitasunaren garapenari.
| ||||||||||
Etapa Maila Adina | Irakur zale tasuna
| Ardatza Irakurketaren estadioa Trebetasunak |
|
| ||||||
Lehen Hezkuntza
| 1 | 6 |
| Irakurtzen ikasi
|
|
3. Fonetika |
Alfabetoa
Puntuazio-markak |
| ||
2 | 7 |
|
“(…) hizkuntza gardenetan, gaztelania eta euskara kasu, grafema-soinu lotura sistematikoki landuko duten irakurketa-metodoak erabiltzea komeni da, babes zientifikoa duten metodo sintetikoak alegia; babes zientifiko horren jatorria izanik, alde batetik, ikaslearen buruaren funtzionamenduari buruzko ezagutza, eta, bestetik, esperotako moduan ikasi ez duten umeei laguntzeko printzipio horietan oinarrituta erabilitako esku-hartze teknika arrakastatsuak”*
* Ripoll,JC eta Aguado, G.(2015) Enseñar a leer. Cómo hacer lectores competentes. EOS
Sakontzeko:
- RIPOLL,J.C. eta AGUADO, G. Enseñar a leer. Cómo hacer lectores competentes. Madril: EOS, 2015.
- EUSKO JAURLARITZA. HEZKUNTZA SAILA. Jardunbide egokien gidaliburua. Irakasleak eta irakurketaren irakaskuntza. 5. or.
Sinergias en torno a la lectura. Aula de innovación educativa
Irakurketari buruzko bi ikuspegien arteko antzekotasunak bilatzen dituen argitalpen monografikoa.
Katamotz hitzak
Grafema-fonemak, silabak, hitzak eta esaldiak erabiliz kontzientzia fonologikoa lantzeko ariketa metalinguistikoak. Tableta eta mugikorrerako aplikazioa.
Kataluga 2.0
Grafema-fonemak, silabak, hitzak eta esaldiak erabiliz kontzientzia fonologikoa lantzeko ariketa metalinguistikoak. PC-an deskargatu daitezke.
Yinayangu
Konfiguratzeko aukera ematen duen joko honetan, landu beharreko hitzak aukeratu eta era askotako jarduerak egin ditzakezu (silabak ala letrak ordenatzea, etab.).
Irakurketa-idazketa lantzeko ariketak
Gaia lantzeko hainbat ariketa letra batetik abiatuz (fonemari lotuta). Lehen Hezkuntza.
Aprendo a leer con el método global por campos semánticos
Koaderno fonologikoak eta eremu semantikoen araberako metodo orokorra elkartuz irakurketa eta idazketa lantzeko material maneiagarria. Haur Hezkuntza eta Lehen Hezkuntzako 1. zikloa.
Koadro fonetikoak eta autodiktaketak
Bi aurkezpen interaktibo soinudun diskriminazio fonetikoa, kontzientzia fonologikoa, irakurketa-idazketa eta autodiktatuak lantzeko. Haur Hezkuntza eta Lehen Hezkuntzako 1. zikloa.
Irakurketa-idazketa fitxategien bilduma
Blog honetan heziketa-materiala aurki daiteke. “Conciencia Linguística-Lectoescritura” kategorian, fonetika lantzeko baliabideak daude.
Irakurketa-idazketa materialen bilduma
Komunikazio handigarriari eta alternatiboari buruzko Aragoiko Gobernuaren atariak behar bereziren bat duten ikasleen komunikazioa errazten duten piktogramak, irudiak, materialak eta softwareak biltzen ditu, baita deskargatzeko material elaboratua ere.